Epiktetos’un tarif ettiği yol ile neverfap arasında kıyaslama yapacağım. Epiktetos da kendimize hakim olmamız ve irademizi güçlendirmekten söz eder. Arzular gelince şöyle yapın der ama daha zihinsel şeyler öneriyor. Tutup spor yapın, duş alın demiyor. Şunu düşünün, bunu deyin diyor.

Çünkü ona göre düşünce, davranış, arzu ve dürtlerimiz bizim elimizde ama vücudumuz, sağlığımız falan diğer her şey bizim elimizde değil. O yüzden fiziksel öneriler vermiyor. Başka işle meşgul olun da demiyor. Kafanıza alçak bir izlenim geldiğinde yerine iyi bir izlenim geçirin ve onu kovun diyor. Tam tersine ona odaklanma ve savaşmayı söylüyor. Ya da izlenimi durdurup zaman kazanın diyor, hep zihinsel şeyler. Ona göre filozofun malzemesi zihindir. Bedeni şunu bunu ile uğraşmaz, zihnini geliştirir.

Epiktetos tetikleyicilerden uzak durun, şunu yemeyin falan da demiyor. Neverfap ise uzak dur, şunu yeme falan diyor. Arada çelişki var gibi görünüyor. Epiktetos’un tarif ettiği yol imkansız mı? Yapılamaz mı?

Bu arada Epiktetos nofap demiyor tabiki. Genel olarak kendine hakim olmak, iradeni güçlendirmek ve korkusuz olmaktan bahsediyor. Yani tutup mastürbasyon yapmayın yapın demiyor, ben genel ilkelerini kıyasladım karışmasın. Ama ciddi benzerlikler de var. Bir kadınla cinsel ilişki yapmayıp kendimize hakim olmamızdan da söz ediyor. Hatta kadın gelip kolumuza dokunsa falan gene de kendimize hakim olsak çok iyi diyor. Ya da sokakta güzel kadın görünce bu benim kontrolümde değil deyip bırakın gitsin diyor. Kocası çok şanslı demeyin falan diyor.

Epiktetos’un yolu zorlu bir yoldur. Birçok şeyden tamamen vazgeçmek gerekir. Aksi takdirde kendinizi tamamen kontrol edemezsiniz ve olaylar sizi etkiler, sarsar. Dışsal şeyleri yani para, sağlık, olaylar, diğer insanlar vs hiç önemsememeniz gerekir. Tek önemli olan şey kendi iradenizdir. Böyle düşünebilirseniz dış olaylar sizi etkilemez. Ama bu dışsal şeyleri istemeyecek, arzulamayacaksınız. Tamamen vazgeçeceksiniz. Bu oldukça zordur. Hem dışsal şeyler benim olsun hem Epiktetos gibi mükemmel olayım demek imkansızdır. Birini seçeceksiniz. O zaman kendinizi tamamen kontrol edebilirsiniz, istemediğiniz hiçbir şeyi yapmazsınız ve her istediğiniz de gerçekleşir. Çünkü sadece kendi iradenize bağlı olan şeyleri istersiniz. Karı kız, para, şöhret için çabalamayacaksınız. İkisi birden mümkün değildir.

Bu evlenme, yalnız kal demek değil. Tanrı isterse önünüze biri çıkarsa ve severseniz evlenebilirsiniz. Tanrı istemezse yalnız kalırsınız. Burda önemli olan hangi durumda olduğunuzdan çok o durumda zihninizi, karakterinizi korumak. İradenizi korumak. Evlendiniz diyelim, karşıdaki kişiden her an vazgeçebilmelisiniz. Gitti diye ağlayıp sızlanmayacaksınız. Onun bir ölümlü olduğunu bileceksiniz, her an gidebilir ya da ölebilir. Sonsuza kadar sahip olamazsınız, o size ait değil. Sevebilirsin ama her an elinden kayıp gidebileceğini ve sana ait olmadığını bilerek yaşayacaksın. Böylece iradeni koruman mümkündür. Ama aşırı bağlanırsan iraden bozulur ve o gittiğinde, sana kötü davrandığında çökersin. Ha diğer senaryo yalnız kalmak. Belki ömür boyu yalnız kalırsınız. Bu durumda da mutlu olmanız gerekir. Hangi durumda iseniz o durumu isteyeceksiniz ve kucaklayacaksınız. Evliysen evliliği, bekarsan bekarlığı. Fakirsen fakirliği, zenginsen zenginliği. Tanrı sizin için ne istiyorsa siz de isteyeceksiniz. Böylece her istediğiniz gerçekleşmiş olacak. Felsefenin amacı da zaten budur, dileklerini gerçeklerle uyumlu kılmak.