Buda’nın felsefesi ve kişisel gelişim üzerine yaklaşımlarından bahsedeceğim. Arzu ederseniz stoacılık ile de kıyaslayabiliriz. Buda’ya göre şeylerin özü yoktur. Elma ile sizi ayıran hiçbir şey yoktur. Aynı parçalardan oluştuk. Hava,su, güneş,toprak, atom vs. Elma elma olmayan parçalardan oluşmuştur. İnsan insan olmayan parçalardan oluşmuştur. Tek fark parçaların dizilimidir. Yani bu iki şeyi ayrı kılan bir şey yoktur. O yüzden elmayı yerken ben elmayımdır, elma da bendir.

Bu yüzden hem kendimim, hem de değilim. Dolayısıyla ‘ben’ yoktur. Hem özneyim hem nesneyim. Özne nesne olmadan anlamsızdır. Nesne de özne olmadan anlamlandırılamaz. Bu konu üzerine düşünmek özsüzlük üzerine düşünmektir. İki tür gerçeklik vardır. Göreceli gerçeklik ve mutlak gerçeklik. Biz göreceli gerçeklikte yaşarız. Burada şekiller, nesneler, duygular, kıyaslamalar vs vardır. Mutlak gerçekte ise hiçbir şey yoktur, boşluk vardır çünkü özsüzdür. Buda göreceli gerçekliği aşıp mutlak gerçeğe ulaştığımızda ve kavradığımızda nirvanaya ulaşacağımızı söyler.

Mutlak gerçekte doğum ve ölüm yoktur. Bu yüzden acı ve korkular da yoktur. Bir denizi ve denizdeki dalgaları düşünelim. Biz denizdeki dalgalarız. Ama dalgalar da aslında denizdir, ondan ayrı değildir. Dalga olmayıp deniz olduğumuzu farkettiğimizde dalganın sonluluğu ortadan kalkar ve sonsuzluğa ulaşırız. Dalga alçalabilir ya da yükselebilir, değişkendir(göreceli). Alçaldığında alçak, yükseldiğinde yüksek hissedecektir. Ama aslında olan şey denizdir, o ne alçak ne de yüksektir, sadece vardır. O yüzden Buda mutlak gerçekte ölmemiştir. Hepimiz bir Buda olabiliriz.