Kaynak:
Çevirmen Notu: Temel bir kaynak olması anlamında nofap.com resmi sitesinden çevirdiğim bir yazı oldu. Herhangi biri sorduğu zaman "Porno bağımlılığı nedir ya, amma abartıyorsunuz!" bu yazıyı gönderebilirsiniz. O amaçla çevirdim. İçerisinde kalın olarak işaretlenmiş yerler önemli gördüğüm kısımlar. Bence herkesin yeniden bir şey bulabileceği bir yazı. Herkesin okumasını şiddetle tavsiye ediyorum. Çeviri isteklerinizi ve konuyla ilgili görüşlerinizi lütfen yorum yazarak belirtin.
Pornografi bağımlılığını, olumsuz sonuçlara rağmen durdurulması zor olan ve genellikle zamanla kötüleşen, pornografinin zorlayıcı bir şekilde kullanılmasını içeren bir beyin olgusu olarak tanımlıyoruz.
Amerikan psikoloji topluluğu, şu ana kadar pornografi bağımlılığını resmi olarak bir bozukluk olarak tanımamıştır. Ancak, giderek artan bilimsel kanıtlar ve iyileşme topluluğundan gelen yüz binlerce kişisel hikâye, internet çağında pornografinin benzeri görülmemiş erişilebilirliğinin inkâr edilemez bir soruna yol açtığı sonucuna varmamıza neden olmaktadır. Bu sorun, bireylere ve dolayısıyla toplumun tamamına zarar vermektedir. Bu sorun, NoFap® topluluğundaki bizler dâhil olmak üzere birçok kişi tarafından “pornografi bağımlılığı” olarak adlandırılmaktadır.
Pornografi bağımlılığı konusundaki anlayışımız, büyük ölçüde anketlerimizin analizinden, kullanıcılarımızın forumlarımıza gönderdiği binlerce kişisel hikâyeden ve diğer pornografi bağımlılığı iyileşme sitelerinden toplanan raporlardan derlenmiştir. Bu anekdot niteliğindeki kanıtlara mümkün olduğunca güncel beyin bilimi bilgilerini eklemeye çalışıyoruz. NoFap’in temel hedeflerinden biri, pornografi bağımlılığı konusuna ilgi artırarak bu konuda daha fazla bilimsel araştırmayı teşvik etmek ve böylece pornografi bağımlılığını daha derinlemesine anlamaktır.
Faydalı uyaranlarla karşılaştığımızda, ödül sistemimiz beyinde üretilen ve nörotransmitter olarak adlandırılan kimyasalları salarak bize haz verici duygular sağlar. Bu iyi hislerin daha fazlasını istediğimiz için, aynı uyaranları tekrar ararız. Bu uyaranlarla her karşılaştığımızda daha fazla nörotransmitter salgılar, daha fazla haz alır ve bu uyaranları yeniden arama dürtümüzü pekiştiririz.
Bu süreç, çevremizle etkileşim kurmayı nasıl öğrendiğimizin temelidir. Hayatta kalmamız ve türümüzün hayatta kalması için iyi olan davranışları aramayı nasıl öğrendiğimizi açıklar; bu davranışlar arasında yemek yemek, cinsel ilişkiye girmek ve keyif aldığımız insanlarla vakit geçirmek bulunur.
Bağımlılık, bu ödül sisteminin bir bozukluğudur ve ödül sistemi öğrenme ile doğrudan ilgili olduğundan, araştırmacılar bağımlılığı bir tür "patolojik öğrenme" olarak adlandırmışlardır. Sağlıklı olandan daha fazlasını arzulamayı öğreniriz, hatta hayatta kalmamız için faydalı olmaktan ziyade zararlı olan davranışlar öğreniriz. Bu nedenle, pornografi bağımlılığı dediğimiz sorunun, ödül sisteminin öyle bir şekilde bozulduğu bir fenomen olarak geliştiği ve patolojik olarak pornografiye arzu duymayı öğrendiğimiz sonucuna varıyoruz.
Peki, pornografi beynimiz tarafından neden aranması gereken faydalı bir uyaran olarak görülmeye başlandı? Beyinlerimiz pornografiyi faydalı olarak algılayacak şekilde gelişmiş olamaz, çünkü insan beyninin evrildiği ilkel dünyada pornografi henüz mevcut değildi! Buradaki çözüm şudur: Beyinlerimiz pornografiyi faydalı olarak algılamak üzere tasarlanmamıştır, ancak cinselliği faydalı olarak görmeye programlanmıştır. Sonuçta, yalnızca cinselliği zevkli bulan bireyler genlerini aktarabilir. Bu, türün hayatta kalması için faydalıdır.
Tabii ki sorun, beynimizin ödül sistemindeki bazı temel yapılarının pornografi ile cinsellik arasındaki farkı ayırt edememesidir. Ödül sisteminin bir parçası, karmaşık kararlar alabilen ve ayrımlar yapabilen "üst beyin" prefrontal korteksi içerir. Ancak, haz algısı ve hafıza depolama ile ilgili bölümler "alt beyin" limbik sisteminde bulunur.
Limbik sistem pek seçici değildir. Milyonlarca yıl önce, insanlar gelişmiş düşünce yeteneklerini kazanmadan çok önce evrimleşmiştir. Beynin bu ilkel kısmında, örneğin meyve ile şekerleme ya da cinsellik ile pornografiye mastürbasyon arasında ayrım yapacak bir mekanizma yoktur. Prefrontal korteks bu ayrımları yapabilir—ve bu yüzden biz de bu ayrımları yapabiliriz—ancak limbik sistem açısından, eğer renkli, elde taşınabilir ve şeker dolu bir atıştırmalık yiyorsanız, meyve yiyorsunuzdur! Ve eğer cinsel olarak uyarılmışsanız, cinsel olarak uyarılmış insanlara bakıyorsanız, genital haz hissediyorsanız ve orgazm oluyorsanız… limbik sistem için bu cinsel ilişkiye girdiğiniz anlamına gelir!
O halde şu soru cevapsız kalıyor: Beynimiz, pornografiyi cinsellikle karıştıran bir limbik sistemden, pornografiyi zorlayıcı bir şekilde arzuladığımız bir bozukluğa nasıl ilerler? Araştırmacıların henüz tam olarak çözemediği karmaşık bir bilmecedir. Ancak bu bilmecenin anahtarlarından birinin, modern pornografik uyaranların, evrimleşen ilkel beyinlerimizin karşılaştığı cinsel uyaranlardan doğası gereği farklı olduğunu biliyoruz. Pornografi, beyinlerimizin başa çıkmak üzere evrimleştiği herhangi bir cinsel deneyimden daha ulaşılabilir, daha yenilikçi ve daha yoğundur ve limbik sistemi kolayca alt edebilir.
Beynimizin evrimleştiği ilkel çevre, ihtiyaç duyduğumuz tüm sınırlamaları sağlıyordu. cinsel ilişki ve yiyecek, ancak yeterince bulunmadığında bireyin (ya da genlerinin) hayatta kalması için bir tehdit oluşturuyordu. Limbik sistemimizin evrimleştiği gerçeklik buydu ve limbik sistemimiz hâlâ bu gerçekliği algılıyor.
Ancak şimdi, cinsel ilişki ve yiyeceğin fazla olduğunda hayatta kalma için tehdit oluşturabileceği bir dünyada yaşıyoruz! Beynimiz, bu yeni gerçeklikle başa çıkacak şekilde evrimleşme fırsatı bulamadı. Evrim tarafından kıtlık dünyasını yönetmek için harika bir şekilde tasarlanmış bir beyne sahibiz, ancak bolluk dünyası için ne yazık ki hazırlıksız durumdayız.
Bunu pornoya bağımlı olmayanlar için daha anlaşılır bir şekilde çerçevelemek gerekirse, kıtlık için hazırlanmış bir beyin ama bolluk dünyasında sıkışıp kalmış olma durumunu ele alalım: şeker ve yağlara olan arzumuz. Şekeri hoş bulmamızın nedeni, şekeri aramak için programlanmış olmamızdır, ancak şeker arzusunda ödül sistemimiz, ormanda toplanan nadir bir meyveyle, marketlerde bulunan devasa şekerleme stokları arasında bir fark yapmaz. Ödül sistemimiz, tüm şekerlemeleri o nadir olgun meyve gibi kabul eder ve elimizden gelen kadar çok yememiz için bizi teşvik eder. Eğer bir bireyin ödül sistemi, aşırı yemenin engellenmesini sağlayan beyin bölümlerini aşmayı başarırsa, o birey çok fazla şekerleme yiyecektir!
Sadece bol miktarda cinsel uyarılma değil, ödül sistemimiz aynı zamanda yeni cinsel uyarılmaları da arzulayacak şekilde tasarlanmıştır. Evrimleşen insanlarda ödül merkezleri yalnızca genlerini aktarma şanslarını maksimize etmek için çok fazla cinsel ilişki yapmayı istemekle kalmaz; aynı zamanda genlerimizin daha geniş bir şekilde yayılmasını sağlamak için birçok farklı kişiyle cinsel ilişki yapmayı arzulardı. Bu nedenle, ödül sistemlerimiz yeni cinsel uyarıcılar aramak üzere programlanmıştır—daha önce cinsel ilişki yapmadığımız kişilerle cinsel ilişki yapmak. Bu durum, davranış bilimcilerinin "Coolidge etkisi" olarak adlandırdığı bir olguda gözlemlenebilir: memeliler, her iki cinsiyette de, yeni cinsel ilişki yaptıkları bir partnerle cinsel ilişkiye karşı ilgisiz görünürken, yeni bir partnerle eşleştirildiklerinde yeniden cinsel ilgi gösterirler.
Bu yenilik arzusu, bağımlı olsun ya da olmasın, çoğu porno kullanıcısının hayatlarının geri kalanı boyunca tek bir resme veya videoya bakarak tatmin olmamasının nedenidir. Ellerinde yalnızca bir resim olsaydı, pornodan oldukça hızlı bir şekilde sıkılırlardı! İnternet öncesinde, porno kullanıcıları genellikle dergi ve video kasetlerden oluşan bir koleksiyona sahipti ve bu koleksiyonu zaman zaman güncelleyerek monotonluğu önlerlerdi. Şimdi ise, hepimizin yüksek hızlı internet erişimine sahip olması sayesinde, her an talep üzerine sınırsız miktarda yeni porno içerik mevcut ve hiçbir porno kullanıcısı sıkılmak zorunda değil! (Aslında, şu anda var olan tüm pornografik içeriği izlemek bir insan için artık imkansız!) Belirli bir oyuncu, cinsel eylem veya fetiş fazla tanıdık hale geldiğinde, her zaman keşfedilecek yeni oyuncular, eylemler ve fetişler vardır!
Örneğin, guguk kuşları yumurtalarını başka kuşların yuvalarına bırakır. Guguk kuşunun yumurtaları, bu kuşların kendi yumurtalarına tercih ederek guguk yumurtalarını kuluçkaya yatırmasını sağlayan aşırı normal bir kuluçka tepkisi oluşturur. Erkek dikenli balıklar, sahte istilacılara karşı, kırmızıya boyanmış oldukları sürece gerçek istilacılara göre daha şiddetli saldırır; bu durum, sahte istilacıları balık için bir aşırı normal uyarıcı haline getirir. Ayrıca, julodimorpha böceğinin, dişi eşlerinden çok boş bira şişelerinin altın rengi kavislerine yöneldiği gözlemlenmiştir; böcekler, şişelerle çiftleşmeye çalışır ve bunu ölünceye kadar sürdürür.
İnsanlar, aşırı normal uyarıcıların etkilerine karşı bağışık değildir. Pornografi bağımlıları, vücut kısımları cerrahi müdahalelerle normal sınırların ötesine taşınmış aktrislerin videolarına ya da cerrahinin bile yapamayacağı orantılarda çizilmiş karakterlere ait çizgi görüntülere yönelir. Fantezinin sınırları yoktur. Hatta romantik aşk romanları ve erotik eserler bile, en derin cinsel ve duygusal ihtiyaçlarımızı uyandırmak için yazılmış yoğun anlatılar ve ilişkilerle aşırı normale olan arzumuzu tatmin etmeye yöneliktir; ancak bunlar gerçek dünyada asla gerçekleşmeyecek türden ilişkilerdir.
Elbette, birçok pornografi bağımlısı için internetin kendisi bir aşırı uyarıcı haline gelir: herhangi bir cinsel partnerin veya ilişkinin sunabileceğinden daha çekici olan, sonsuz bir erotik materyal kaynağı.
Kimyasal düzeyde, bu aşırı normal yoğunluk, bize ilkel cinsel uyarılmanın neden olabileceğinden daha güçlü bir nörokimyasal yük sağlar. Ve ödül sistemi, davranışlarımızı tekrar ederek ve pekiştirerek öğrenmeye itmek için tasarlandığından, aşırı normal uyarıcılara maruz kalmak, daha fazla aşırı normal uyarıcıya maruz kalma arzusunu körükler.
Pornografi üreticileri yoğun uyarıcıları yeni uyarıcılarla birleştirdiğinde, giderek daha uç içeriklerle daha fazla pornografi kullanıcısını bağımlılığa çekme potansiyeline sahip ürünler yaparlar. Pornografi üreticileri bunu kötü niyetle ya da bir kurnazlıkla yapmazlar. Sadece yapıcılık ve serbest piyasa prensiplerini kullanarak neyin sattığını keşfetmeye çalışırlar. Bu durum, pornografi üretiminde giderek yozlaşan eğilimlere yol açar. Ana akım pornografi daha sade ve sıradan hale gelmiyor; aksine daha uç ve daha baştan çıkarıcı hale geliyor. Bazıları bunu cinsel ahlakçılık açısından rahatsız edici bulabilir, ancak NoFap liderliği açısından bu durum, basitçe, pornografi üreticilerinin bağımlı yaratma konusunda daha iyi hale geldiği anlamına geldiği için rahatsız edicidir.
Bir pornografi bağımlılığında, kullanıcının kendini tatmin etmek için daha fazla pornoya, daha yeni pornoya, daha yoğun pornoya veya bunların bir kombinasyonuna bakması gerektiğinde tolerans oluşuyor gibi görünüyor. Pornografi bağımlılığının tehlikeli hale geldiği yer burasıdır.
Bir bağımlı pornoya karşı tolerans geliştirirse, ona daha fazla ihtiyaç duyabilir. Porno sitelerini gezmek için sadece 10 dakika harcamak yeterli olmayabilir ve kariyerini ya da aile hayatını etkilemeye başlayana kadar porno ile daha fazla zaman geçirmeye başlayacaktır.
Ya da giderek daha yenilikçi pornolara ihtiyaç duyabilir, daha önce hiç görmediği oyuncularla ve cinsel eylemlerle videolar arayabilir. NoFap'taki birçok pornografik bağımlı, bir zamanlar midesini bulandıran bir sapkınlık veya fetişin artık onları tatmin edebilecek tek şey olduğunu fark ettiklerinde şaşkınlık yaşadıklarını bildiriyor. Pornoda yenilik arayışının bağımlılığı, bazı pornografik bağımlıları aşırı, tabu ve hatta yasadışı materyaller aramaya yönlendirmiştir.
Pornografi bağımlıları, aynı zamanda daha yoğun bir fantezi dozu sağlayan videolar, görseller ve hikayeler arayarak daha fazla süper uyarıcı pornolar arayabilirler. Daha yoğun, gerçekdışı bir vücut, cinsel ilişki ve ilişki tasvirleri içeren pornolara ihtiyaç duyarlar. Bu, daha aşırı vücut geliştirmeleri içeren görseller aramaktan, gerçek hayatta asla görülemeyecek kadar yüksek detayda cinsel ilişki gösteren HD videolar satın almaya, daha şiddetli ve istismarcı bağlanma videoları izlemeye ya da onları gerçek hayattan daha çekici görünen bir fanteziye daha da derinlemesine çeken erotik hikayeler okumaya kadar her şey olabilir. Sonuç olarak, gerçek dünyadaki cinsel ilişkiler ve ilişkiler, pornodan etkilenen zihin için giderek daha az çekici hale gelir. İlişkisi olan pornografi bağımlıları, partnerlerini giderek daha az çekici bulacak, ilişkisiz olanlar ise bir ilişki kurmak için giderek daha az neden göreceklerdir.
Hassasiyetin kimyasal mekanizması, deltafosb adı verilen bir proteinle ilgili gibi görünüyor. Beynin ödül sistemi, pornografiye yanıt olarak daha fazla nörotransmitterle doldukça, deltafosb hücre çekirdeklerinde birikerek nörotransmitterleri, özellikle dopamini, güçlendirir ve onların daha büyük bir etki yaratmasına yol açar. Sonuç, azalan getirilerden biridir: Daha fazla uyarıcı materyalin izlenmesi gerekir çünkü zamanla sağladığı zevk giderek azalır.
Pornografi bağımlılarından gelen raporlar arasında yaygın olan iki fiziksel etkiden biri gecikmiş boşalma (erkeklerde) ve diğeri genital duyarsızlaşmadır. Gecikmiş boşalma (GB), bir erkeğin ereksiyon olabilmesine rağmen cinsel doruğa ulaşmakta zorluk çekmesi ya da bunu başaramaması durumudur ve bu da cinsel ilişki sırasında hayal kırıklığına yol açabilir. GB fenomeni, kaygı bozuklukları veya belirli ilaçların kullanımı gibi durumların bir yan etkisi olarak iyi belgelenmiş olsa da, pornografi bağımlıları arasında yeterince incelenmemiştir ve nedenleri net değildir. Pornografi bağımlılığı durumunda, GB'nin PIED ile aynı temel nedenlere sahip olduğunu teorize ediyoruz. Ancak, birçok pornografi bağımlısının bildirdiği genital duyarsızlaşma olgusuyla da kısmen ilişkili olabilir.
Genital duyarsızlaşma, mastürbasyon sırasında genital sinirlerin aşırı uyarılmasından kaynaklanan geçici bir uyuşma veya nöropati gibi görünmektedir. Erkekler ve kadınlar arasında "ölüm kavrayışı" (death grip) adı verilen bir fenomen ortaya çıkabilir; bu, cinsel organların çok sıkı tutulması durumunda meydana gelir ve aşırı uyarıcı oyuncakların kullanımı da duyarsızlaşma sorununa katkıda bulunabilir. Bu durum, genitallerin, orifisiyel cinsel ilişkinin eşleşemeyeceği bir yoğunlukta uyarıya alışmasına neden olarak, partnerle cinsel ilişki sırasında hayal kırıklığı ve tatminsizlikle sonuçlanabilir. NoFap topluluğu üyeleri ve diğer cinsel sağlık kaynakları, mastürbasyona ara vermenin ya da sadece daha yumuşak bir dokunuş veya daha nazik bir oyuncak kullanmanın bu semptomu azaltabileceğini veya ortadan kaldırabileceğini önermektedir.
Pornografi bağımlılığının fiziksel etkilerinden daha sinsi olanı, bağımlının duygusal ve psikolojik iyi oluşu üzerindeki bildirilen etkileridir. Pornografi bağımlıları, cinsel ilişki sırasında fiziksel olarak performans gösterememenin yanı sıra, cinsellik yaşama konusunda genel olarak daha az ilgi duyduklarını bildirmektedir. Bazıları bunun, cinsel performans sorunları yaşadıktan sonra cesaretlerinin kırılmasından kaynaklandığını öne sürse de, kullanıcılarımızın çoğu, pornografi ile cinsel iştahlarını doyurduktan sonra gerçek cinselliğe olan libidolarının azaldığını rapor etmektedir. Ayrıca, cinsel yeniliklere ve aşırı uyarılmaya karşı gelişen tolerans, libido kaybına katkıda bulunan bir faktör olabilir. Bir pornografi bağımlısının beyni, imkansız partnerler ya da abartılı cinsel eylemleri konu alan video, görüntü ve hikayelere o kadar alışmış olabilir ki, daha sıradan cinsel deneyimler onları uyarmak için yeterli gelmemektedir.
Herhangi bir bağımlı topluluğu içinde, birçok kişinin bağımlılık yoluna, yetersiz tedavi edilen, hiç tedavi edilmeyen veya klinik seviyeye ulaşmamış sorunlar için kendi kendine ilaç niteliğinde bir çözüm arayışıyla başladığını görmek yaygındır. Pornografi ile kendi kendini tedavi eden bir bağımlı, altta yatan bir sorundan kaçıyor veya onu reddediyor olabilir, ancak bu sorunu tedavi etmediği için durum daha da kötüleşebilir. Bu da daha fazla kendi kendine tedaviye ve bağımlılık deseninin gelişimine yol açabilir. Ve her bağımlılıkta olduğu gibi, pornografi bağımlılığı da birlikte görülen başka bağımlılıkları veya hatta karşılıklı bağımlılıklara dayanan ilişkileri içeren daha büyük bir bağımlılık rutininin parçası olabilir.
Bu bağlamda, pornografi bağımlısının hayatında ilişkiler, aile, iş ve okul sorunları genellikle öne çıkan problemlerdir. Bazıları, çocuklarının pornografi arşivlerini bulması ya da eşlerinin duygusal veya cinsel geri çekilmeleriyle baş edememesi gibi olaylar yaşanana kadar bağımlılıklarının farkına varmayabilir. Diğerleri, sadece yurt odalarında gizlilik sağlayabildikleri ders saatlerinde pornografi izlemek için derslerini aksatabilir. Kimileri ise şirket kaynaklarını kullanarak pornografi sitelerinde gezinmeleri nedeniyle uyarı alabilir ya da işten çıkarılabilir. Bu tür hikâyeler, topluluğumuzdaki üyelerin raporlarında fazlasıyla yaygındır.
Pornografi bağımlılığının bireysel sonuçlarının ötesinde, her bir bireysel hikâyenin toplamında toplum için de bir sosyal sonuç ortaya çıkmaktadır. Bir aile pornografi bağımlılığı yüzünden parçalandığında toplum ne kaybediyor? Ya geleceğin büyük bir yenilikçisi, çok fazla zamanını pornografiyle geçirdiği için yenilik yapamıyorsa?
Benzer şekilde, odasında canı sıkıldığında düzenli olarak pornografi kullanan bir kişi, beynindeki sinirsel devreleri, odasında canı sıkıldığında pornografiyi daha hızlı düşünmeye programlamaktadır. Gece geç saatlerde yalnızlık hissinden kaçmak için pornografi kullanan bir kişi ise, yalnız hissettiğinde gece geç saatlerde pornografiyi daha hızlı arzulamak için sinirsel devrelerini eğitmektedir. Nöroplastisite mekanizması sayesinde, bu insanlar beyinlerini öyle bir şekilde yeniden şekillendirmiştir ki, belirli durumlarda pornografi dışında bir şey düşünmek onlar için neredeyse imkansız hale gelmiştir. İşte bu yüzden belirli durumlar, pornografi kullanımını tetikleyen uyaranlar haline gelir.
Bağımlılık, bağımlılık davranışının, tekrar bağımlılık davranışını sergileme ihtiyacını tetikleyen koşulları yaratmasıyla tam bir döngüye girer.
Örneğin, John canı sıkıldığında ya da yalnız hissettiğinde pornografi kullanır. Bir Cuma akşamı yalnız hissettiğinde, arkadaşlarını aramak yerine en sevdiği pornografi sitesine girer ve birkaç saat mastürbasyon yapar. Pornografi izlediği için arkadaşlarıyla vakit geçirme fırsatını kaçırmıştır, bu yüzden başka bir saat daha video izler ve o kadar sıkılır ki, can sıkıntısı için çözüm olarak tekrar eski alışkanlığına başvurur: daha fazla pornografi.
Bu döngüye diğer zorlayıcı ya da bağımlılık yapıcı davranışlar da eklenebilir. Candice, kendisini utanç içinde hissettiğinde pornografi kullanır. Cumartesi sabahı geç uyanır ve bir randevusunu kaçırır. Utanmış bir şekilde, en sevdiği erotik hikaye sitesine gider ve birkaç saat pornografik hikayeler okur. Sonrasında, favori tabu konularında hikayeler okuyarak günü boşa geçirdiği için kendini utanç içinde hisseder ve kendini daha iyi hissetmek için online alışveriş yapar. Alışveriş dürtüsüne bir kez daha yenik düştüğü için pişmanlık duyar ve suçluluk duygusundan uzaklaşmak için daha fazla pornografi okur.
Bu noktada, pornografi bağımlılığı, kendi kuyruğunu yiyen bir yılan haline gelmiştir.
Bağımlılığın beynimizdeki etkisini iyileştirme yeteneği, bağımlılığın beyinde nasıl şekil değiştirdiği ile aynı bilimsel temele dayanır. Nöroplastisite, beyin yollarımızı sağlıksız davranışlar oluşturacak şekilde şekillendirebilmekle birlikte, beynimizi normal işlevine geri döndürme yeteneğine de sahiptir.
NoFap’in misyonu, kullanıcılara bu süreçte birbirlerine yardımcı olmaları için güç vermek ve onları desteklemektir. Yeniden başlatma süreci hakkında daha fazla bilgi için;
Ziyaretçiler için gizlenmiş link, görmek için üye olunuz.
Giriş yapın veya üye olun.
Çevirmen Notu: Temel bir kaynak olması anlamında nofap.com resmi sitesinden çevirdiğim bir yazı oldu. Herhangi biri sorduğu zaman "Porno bağımlılığı nedir ya, amma abartıyorsunuz!" bu yazıyı gönderebilirsiniz. O amaçla çevirdim. İçerisinde kalın olarak işaretlenmiş yerler önemli gördüğüm kısımlar. Bence herkesin yeniden bir şey bulabileceği bir yazı. Herkesin okumasını şiddetle tavsiye ediyorum. Çeviri isteklerinizi ve konuyla ilgili görüşlerinizi lütfen yorum yazarak belirtin.
Porno bağımlılığı nedir?
Porno Bağımlılığı
Pornografi bağımlılığını, olumsuz sonuçlara rağmen durdurulması zor olan ve genellikle zamanla kötüleşen, pornografinin zorlayıcı bir şekilde kullanılmasını içeren bir beyin olgusu olarak tanımlıyoruz.
Amerikan psikoloji topluluğu, şu ana kadar pornografi bağımlılığını resmi olarak bir bozukluk olarak tanımamıştır. Ancak, giderek artan bilimsel kanıtlar ve iyileşme topluluğundan gelen yüz binlerce kişisel hikâye, internet çağında pornografinin benzeri görülmemiş erişilebilirliğinin inkâr edilemez bir soruna yol açtığı sonucuna varmamıza neden olmaktadır. Bu sorun, bireylere ve dolayısıyla toplumun tamamına zarar vermektedir. Bu sorun, NoFap® topluluğundaki bizler dâhil olmak üzere birçok kişi tarafından “pornografi bağımlılığı” olarak adlandırılmaktadır.
Pornografi bağımlılığı konusundaki anlayışımız, büyük ölçüde anketlerimizin analizinden, kullanıcılarımızın forumlarımıza gönderdiği binlerce kişisel hikâyeden ve diğer pornografi bağımlılığı iyileşme sitelerinden toplanan raporlardan derlenmiştir. Bu anekdot niteliğindeki kanıtlara mümkün olduğunca güncel beyin bilimi bilgilerini eklemeye çalışıyoruz. NoFap’in temel hedeflerinden biri, pornografi bağımlılığı konusuna ilgi artırarak bu konuda daha fazla bilimsel araştırmayı teşvik etmek ve böylece pornografi bağımlılığını daha derinlemesine anlamaktır.
Pornografi Bağımlılığının İşaretleri
Tüm porno kullanımı bağımlılık yapıcı kullanım olarak nitelendirilemez, ancak bireyler aşağıdaki işaretlerin tümüne sahipse porno kullanımlarını muhtemelen bağımlılık yapıcı olarak değerlendirebilirler:- Zaman içinde pornografi kullanımında artış. Porno bağımlılığı olan biri haftada birkaç kez porno kullanmaktan günde birçok kez kullanmaya geçebilir.
- Olumsuz sonuçlara rağmen pornografi kullanımını kolayca bırakamama durumu. Bir pornografi kullanıcısı, kullanımının ilişkilerinde, ailesinde, sağlığında veya kariyerinde kötü sonuçlara yol açtığını fark edebilir, ancak yine de kendisini durduramaz. Bu, bağımlılığın EN belirgin işaretidir.
- Kullanılan pornografinin yoğunluğunda artış.
Her bağımlılıkta olduğu gibi, pornografi bağımlılığı da bağımlılık oluşturan "vuruş"tan giderek azalan bir getiri sağlar ve kullanıcılar tatmin bulmak için giderek daha yoğun bir deneyime ihtiyaç duyabilir. Bir alkolik nasıl biradan başlayıp zamanla sert içkilere yönelir ve alkol toleransı arttıkça daha fazla miktarda tüketirse, pornografi bağımlılığı olan kişiler de seans başına saatlerce pornografi kullanmaya kadar ilerleyebilir ve giderek artan miktarda pornografi arayışı içinde sorumluluklarını ihmal edebilir. Bazı kişiler, başlangıçta “softcore” pornografi ile başlayıp zamanla daha önce ilgilerini çekmeyen pornografi kategorilerini sürekli izlemeye yöneldiklerini hissedebilirler. Ancak bu, davranışsal bağımlılığın kesin bir işareti olmayabilir.
Pornografi Bağımlılığının Belirtileri
Topluluğumuzda, pornografi bağımlılığının hem fiziksel hem de psikolojik semptomlarla ilişkili olduğunu gördük. Topluluk üyeleri, yoğun pornografi kullanımının bu semptomlara neden olduğunu veya bunları kötüleştirdiğini, pornografiyi bırakmanın ise bu semptomları hafiflettiğini veya ortadan kaldırdığını bildirmiştir.Fiziksel
- Erektil disfonksiyon ve gecikmiş boşalma gibi cinsel işlev bozuklukları
- Aşırı uyarılma nedeniyle azalan hassasiyet
- Yorgunluk
Psikolojik
- Düşük özsaygı veya özgüven
- Utanç hissi
- Düşük ruh hali veya tedirgin ruh hali*
- Motivasyon eksikliği
- Azalmış libido
- Porno uğruna sekse karşı ilgisizlik
- Bilincin bulanıklaşması veya “beyin sisi”
Porno Bağımlılığı Nasıl İşliyor?
Giderek artan bilimsel araştırmalar, hem madde bağımlılığını hem de davranışsal bağımlılığı, beynin ödül sistemiyle ilgili bozukluklar olarak tanımlamaktadır. Ödül sistemi, çevremizden öğrenmemize yardımcı olan ve belirli uyaranlara karşı davranışsal tepkilerimizi pekiştiren bir grup sinirsel yapıdır. Bu yapılar, uzun evrimsel süreçte bize fayda sağlayan şeyleri aradığımızda aktif hale gelecek şekilde gelişen sinir yollarından oluşan devreleri içerir.Faydalı uyaranlarla karşılaştığımızda, ödül sistemimiz beyinde üretilen ve nörotransmitter olarak adlandırılan kimyasalları salarak bize haz verici duygular sağlar. Bu iyi hislerin daha fazlasını istediğimiz için, aynı uyaranları tekrar ararız. Bu uyaranlarla her karşılaştığımızda daha fazla nörotransmitter salgılar, daha fazla haz alır ve bu uyaranları yeniden arama dürtümüzü pekiştiririz.
Bu süreç, çevremizle etkileşim kurmayı nasıl öğrendiğimizin temelidir. Hayatta kalmamız ve türümüzün hayatta kalması için iyi olan davranışları aramayı nasıl öğrendiğimizi açıklar; bu davranışlar arasında yemek yemek, cinsel ilişkiye girmek ve keyif aldığımız insanlarla vakit geçirmek bulunur.
Bağımlılık, bu ödül sisteminin bir bozukluğudur ve ödül sistemi öğrenme ile doğrudan ilgili olduğundan, araştırmacılar bağımlılığı bir tür "patolojik öğrenme" olarak adlandırmışlardır. Sağlıklı olandan daha fazlasını arzulamayı öğreniriz, hatta hayatta kalmamız için faydalı olmaktan ziyade zararlı olan davranışlar öğreniriz. Bu nedenle, pornografi bağımlılığı dediğimiz sorunun, ödül sisteminin öyle bir şekilde bozulduğu bir fenomen olarak geliştiği ve patolojik olarak pornografiye arzu duymayı öğrendiğimiz sonucuna varıyoruz.
Peki, pornografi beynimiz tarafından neden aranması gereken faydalı bir uyaran olarak görülmeye başlandı? Beyinlerimiz pornografiyi faydalı olarak algılayacak şekilde gelişmiş olamaz, çünkü insan beyninin evrildiği ilkel dünyada pornografi henüz mevcut değildi! Buradaki çözüm şudur: Beyinlerimiz pornografiyi faydalı olarak algılamak üzere tasarlanmamıştır, ancak cinselliği faydalı olarak görmeye programlanmıştır. Sonuçta, yalnızca cinselliği zevkli bulan bireyler genlerini aktarabilir. Bu, türün hayatta kalması için faydalıdır.
Tabii ki sorun, beynimizin ödül sistemindeki bazı temel yapılarının pornografi ile cinsellik arasındaki farkı ayırt edememesidir. Ödül sisteminin bir parçası, karmaşık kararlar alabilen ve ayrımlar yapabilen "üst beyin" prefrontal korteksi içerir. Ancak, haz algısı ve hafıza depolama ile ilgili bölümler "alt beyin" limbik sisteminde bulunur.
Limbik sistem pek seçici değildir. Milyonlarca yıl önce, insanlar gelişmiş düşünce yeteneklerini kazanmadan çok önce evrimleşmiştir. Beynin bu ilkel kısmında, örneğin meyve ile şekerleme ya da cinsellik ile pornografiye mastürbasyon arasında ayrım yapacak bir mekanizma yoktur. Prefrontal korteks bu ayrımları yapabilir—ve bu yüzden biz de bu ayrımları yapabiliriz—ancak limbik sistem açısından, eğer renkli, elde taşınabilir ve şeker dolu bir atıştırmalık yiyorsanız, meyve yiyorsunuzdur! Ve eğer cinsel olarak uyarılmışsanız, cinsel olarak uyarılmış insanlara bakıyorsanız, genital haz hissediyorsanız ve orgazm oluyorsanız… limbik sistem için bu cinsel ilişkiye girdiğiniz anlamına gelir!
O halde şu soru cevapsız kalıyor: Beynimiz, pornografiyi cinsellikle karıştıran bir limbik sistemden, pornografiyi zorlayıcı bir şekilde arzuladığımız bir bozukluğa nasıl ilerler? Araştırmacıların henüz tam olarak çözemediği karmaşık bir bilmecedir. Ancak bu bilmecenin anahtarlarından birinin, modern pornografik uyaranların, evrimleşen ilkel beyinlerimizin karşılaştığı cinsel uyaranlardan doğası gereği farklı olduğunu biliyoruz. Pornografi, beyinlerimizin başa çıkmak üzere evrimleştiği herhangi bir cinsel deneyimden daha ulaşılabilir, daha yenilikçi ve daha yoğundur ve limbik sistemi kolayca alt edebilir.
Sorun 1: Porno İlkel Seksten Daha Ulaşılabilir
Ödül sistemimiz, pornografinin günümüzdeki yaygın erişilebilirliğiyle başa çıkmak için tasarlanmamıştır. Bu, beynimizin bir kusuru değildir; modern çevremizin bir kusurudur. Ödül sistemi, bize iyi hissettiren şeyleri aramamızı sağlama konusunda iyi bir iş çıkarır, ancak çok fazla iyi bir şeyle karşılaştığımızda fren yapma konusunda evrimleşmiş değildir. Ödül sistemimiz, kendini sınırlamak için evrimleşmedi çünkü ilkel dünyada kendini sınırlamak zorunda değildi!Beynimizin evrimleştiği ilkel çevre, ihtiyaç duyduğumuz tüm sınırlamaları sağlıyordu. cinsel ilişki ve yiyecek, ancak yeterince bulunmadığında bireyin (ya da genlerinin) hayatta kalması için bir tehdit oluşturuyordu. Limbik sistemimizin evrimleştiği gerçeklik buydu ve limbik sistemimiz hâlâ bu gerçekliği algılıyor.
Ancak şimdi, cinsel ilişki ve yiyeceğin fazla olduğunda hayatta kalma için tehdit oluşturabileceği bir dünyada yaşıyoruz! Beynimiz, bu yeni gerçeklikle başa çıkacak şekilde evrimleşme fırsatı bulamadı. Evrim tarafından kıtlık dünyasını yönetmek için harika bir şekilde tasarlanmış bir beyne sahibiz, ancak bolluk dünyası için ne yazık ki hazırlıksız durumdayız.
Bunu pornoya bağımlı olmayanlar için daha anlaşılır bir şekilde çerçevelemek gerekirse, kıtlık için hazırlanmış bir beyin ama bolluk dünyasında sıkışıp kalmış olma durumunu ele alalım: şeker ve yağlara olan arzumuz. Şekeri hoş bulmamızın nedeni, şekeri aramak için programlanmış olmamızdır, ancak şeker arzusunda ödül sistemimiz, ormanda toplanan nadir bir meyveyle, marketlerde bulunan devasa şekerleme stokları arasında bir fark yapmaz. Ödül sistemimiz, tüm şekerlemeleri o nadir olgun meyve gibi kabul eder ve elimizden gelen kadar çok yememiz için bizi teşvik eder. Eğer bir bireyin ödül sistemi, aşırı yemenin engellenmesini sağlayan beyin bölümlerini aşmayı başarırsa, o birey çok fazla şekerleme yiyecektir!
Problem 2: Pornografi, İlkel Seksten Daha Yenidir
Benzer şekilde, beynimizin ödül merkezi, uzak bir klandan çekici bir eşle sınırlı yeni bir cinsel deneyim ile artık yanımızda taşıdığımız elektronik cihazlarda istediğimiz zaman erişilebilen neredeyse sınırsız yeni cinsel deneyimler arasında ayrım yapmaz.Sadece bol miktarda cinsel uyarılma değil, ödül sistemimiz aynı zamanda yeni cinsel uyarılmaları da arzulayacak şekilde tasarlanmıştır. Evrimleşen insanlarda ödül merkezleri yalnızca genlerini aktarma şanslarını maksimize etmek için çok fazla cinsel ilişki yapmayı istemekle kalmaz; aynı zamanda genlerimizin daha geniş bir şekilde yayılmasını sağlamak için birçok farklı kişiyle cinsel ilişki yapmayı arzulardı. Bu nedenle, ödül sistemlerimiz yeni cinsel uyarıcılar aramak üzere programlanmıştır—daha önce cinsel ilişki yapmadığımız kişilerle cinsel ilişki yapmak. Bu durum, davranış bilimcilerinin "Coolidge etkisi" olarak adlandırdığı bir olguda gözlemlenebilir: memeliler, her iki cinsiyette de, yeni cinsel ilişki yaptıkları bir partnerle cinsel ilişkiye karşı ilgisiz görünürken, yeni bir partnerle eşleştirildiklerinde yeniden cinsel ilgi gösterirler.
Bu yenilik arzusu, bağımlı olsun ya da olmasın, çoğu porno kullanıcısının hayatlarının geri kalanı boyunca tek bir resme veya videoya bakarak tatmin olmamasının nedenidir. Ellerinde yalnızca bir resim olsaydı, pornodan oldukça hızlı bir şekilde sıkılırlardı! İnternet öncesinde, porno kullanıcıları genellikle dergi ve video kasetlerden oluşan bir koleksiyona sahipti ve bu koleksiyonu zaman zaman güncelleyerek monotonluğu önlerlerdi. Şimdi ise, hepimizin yüksek hızlı internet erişimine sahip olması sayesinde, her an talep üzerine sınırsız miktarda yeni porno içerik mevcut ve hiçbir porno kullanıcısı sıkılmak zorunda değil! (Aslında, şu anda var olan tüm pornografik içeriği izlemek bir insan için artık imkansız!) Belirli bir oyuncu, cinsel eylem veya fetiş fazla tanıdık hale geldiğinde, her zaman keşfedilecek yeni oyuncular, eylemler ve fetişler vardır!
Problem 3: Pornografi İlkel Seksten Daha Uyarıcıdır
Birçok hayvanda görülen bir fenomen vardır ki, abartılı özelliklere sahip sahte veya doğal olmayan bir uyarıcı, doğal uyarıcının yol açtığı tepkiden daha yoğun bir tepki ortaya çıkarır. Bu fenomene "aşırı normal uyarıcı" (supernormal stimulus) adı verilir.Örneğin, guguk kuşları yumurtalarını başka kuşların yuvalarına bırakır. Guguk kuşunun yumurtaları, bu kuşların kendi yumurtalarına tercih ederek guguk yumurtalarını kuluçkaya yatırmasını sağlayan aşırı normal bir kuluçka tepkisi oluşturur. Erkek dikenli balıklar, sahte istilacılara karşı, kırmızıya boyanmış oldukları sürece gerçek istilacılara göre daha şiddetli saldırır; bu durum, sahte istilacıları balık için bir aşırı normal uyarıcı haline getirir. Ayrıca, julodimorpha böceğinin, dişi eşlerinden çok boş bira şişelerinin altın rengi kavislerine yöneldiği gözlemlenmiştir; böcekler, şişelerle çiftleşmeye çalışır ve bunu ölünceye kadar sürdürür.
İnsanlar, aşırı normal uyarıcıların etkilerine karşı bağışık değildir. Pornografi bağımlıları, vücut kısımları cerrahi müdahalelerle normal sınırların ötesine taşınmış aktrislerin videolarına ya da cerrahinin bile yapamayacağı orantılarda çizilmiş karakterlere ait çizgi görüntülere yönelir. Fantezinin sınırları yoktur. Hatta romantik aşk romanları ve erotik eserler bile, en derin cinsel ve duygusal ihtiyaçlarımızı uyandırmak için yazılmış yoğun anlatılar ve ilişkilerle aşırı normale olan arzumuzu tatmin etmeye yöneliktir; ancak bunlar gerçek dünyada asla gerçekleşmeyecek türden ilişkilerdir.
Elbette, birçok pornografi bağımlısı için internetin kendisi bir aşırı uyarıcı haline gelir: herhangi bir cinsel partnerin veya ilişkinin sunabileceğinden daha çekici olan, sonsuz bir erotik materyal kaynağı.
Kimyasal düzeyde, bu aşırı normal yoğunluk, bize ilkel cinsel uyarılmanın neden olabileceğinden daha güçlü bir nörokimyasal yük sağlar. Ve ödül sistemi, davranışlarımızı tekrar ederek ve pekiştirerek öğrenmeye itmek için tasarlandığından, aşırı normal uyarıcılara maruz kalmak, daha fazla aşırı normal uyarıcıya maruz kalma arzusunu körükler.
Pornografi üreticileri yoğun uyarıcıları yeni uyarıcılarla birleştirdiğinde, giderek daha uç içeriklerle daha fazla pornografi kullanıcısını bağımlılığa çekme potansiyeline sahip ürünler yaparlar. Pornografi üreticileri bunu kötü niyetle ya da bir kurnazlıkla yapmazlar. Sadece yapıcılık ve serbest piyasa prensiplerini kullanarak neyin sattığını keşfetmeye çalışırlar. Bu durum, pornografi üretiminde giderek yozlaşan eğilimlere yol açar. Ana akım pornografi daha sade ve sıradan hale gelmiyor; aksine daha uç ve daha baştan çıkarıcı hale geliyor. Bazıları bunu cinsel ahlakçılık açısından rahatsız edici bulabilir, ancak NoFap liderliği açısından bu durum, basitçe, pornografi üreticilerinin bağımlı yaratma konusunda daha iyi hale geldiği anlamına geldiği için rahatsız edicidir.
Tolerans: Bol, Yeni ve Süpernormal Olanın Yeni Normal Haline Gelmesi
Bağımlılığın ilerlemesinin yaygın bir göstergesi toleranstır. Tolerans, bir bağımlının eskiden kendisine "yeten" uyarıcılardan artık aynı ödülü alamaması durumudur. Çoğu insan alkol veya uyuşturucu toleransına aşinadır. Örneğin, bir alkolik birkaç bira ile başlayıp zamanla her gece birkaç altılı bira içmeye ya da sert içkilere yönelmeye başlayabilir; bir eroin bağımlısı ise arada sırada bir doz ile başlarken, yıllar sonra günlük yüksek dozlar enjekte etmek zorunda kalıp bir aşırı doz nedeniyle hayatını kaybedebilir.Bir pornografi bağımlılığında, kullanıcının kendini tatmin etmek için daha fazla pornoya, daha yeni pornoya, daha yoğun pornoya veya bunların bir kombinasyonuna bakması gerektiğinde tolerans oluşuyor gibi görünüyor. Pornografi bağımlılığının tehlikeli hale geldiği yer burasıdır.
Bir bağımlı pornoya karşı tolerans geliştirirse, ona daha fazla ihtiyaç duyabilir. Porno sitelerini gezmek için sadece 10 dakika harcamak yeterli olmayabilir ve kariyerini ya da aile hayatını etkilemeye başlayana kadar porno ile daha fazla zaman geçirmeye başlayacaktır.
Ya da giderek daha yenilikçi pornolara ihtiyaç duyabilir, daha önce hiç görmediği oyuncularla ve cinsel eylemlerle videolar arayabilir. NoFap'taki birçok pornografik bağımlı, bir zamanlar midesini bulandıran bir sapkınlık veya fetişin artık onları tatmin edebilecek tek şey olduğunu fark ettiklerinde şaşkınlık yaşadıklarını bildiriyor. Pornoda yenilik arayışının bağımlılığı, bazı pornografik bağımlıları aşırı, tabu ve hatta yasadışı materyaller aramaya yönlendirmiştir.
Pornografi bağımlıları, aynı zamanda daha yoğun bir fantezi dozu sağlayan videolar, görseller ve hikayeler arayarak daha fazla süper uyarıcı pornolar arayabilirler. Daha yoğun, gerçekdışı bir vücut, cinsel ilişki ve ilişki tasvirleri içeren pornolara ihtiyaç duyarlar. Bu, daha aşırı vücut geliştirmeleri içeren görseller aramaktan, gerçek hayatta asla görülemeyecek kadar yüksek detayda cinsel ilişki gösteren HD videolar satın almaya, daha şiddetli ve istismarcı bağlanma videoları izlemeye ya da onları gerçek hayattan daha çekici görünen bir fanteziye daha da derinlemesine çeken erotik hikayeler okumaya kadar her şey olabilir. Sonuç olarak, gerçek dünyadaki cinsel ilişkiler ve ilişkiler, pornodan etkilenen zihin için giderek daha az çekici hale gelir. İlişkisi olan pornografi bağımlıları, partnerlerini giderek daha az çekici bulacak, ilişkisiz olanlar ise bir ilişki kurmak için giderek daha az neden göreceklerdir.
Hassasiyetin kimyasal mekanizması, deltafosb adı verilen bir proteinle ilgili gibi görünüyor. Beynin ödül sistemi, pornografiye yanıt olarak daha fazla nörotransmitterle doldukça, deltafosb hücre çekirdeklerinde birikerek nörotransmitterleri, özellikle dopamini, güçlendirir ve onların daha büyük bir etki yaratmasına yol açar. Sonuç, azalan getirilerden biridir: Daha fazla uyarıcı materyalin izlenmesi gerekir çünkü zamanla sağladığı zevk giderek azalır.
Düşüş
Cinsel uyarıcılara toleransın daha kötü şöhretli etkilerinden biri, erkek bir pornografi bağımlısının kendini gerçek bir cinsel durumun içinde bulduğunda ortaya çıkar. Normal bir cinsel partnerin cazibesi, libidinal bir tepkiyi zar zor tetikler ve bu durum, pornografi kaynaklı sertleşme bozukluğu (PIED) olarak adlandırılır. PIED nedeniyle cinsel bir deneyimin başarısızlıkla sonuçlanması, özellikle cinselliğin boyutlarını ve kimliklerini yeni keşfetmeye başlayan genç erkekler ve ergenler için trajik bir deneyim olabilir. İnternetin pornografiyi bu kadar yaygın hale getirmesinden önceki on yıllarda genç erkekler arasında sertleşme bozukluğunun bu denli yaygın olması düşünülemezdi. Araştırmalar, İnternet pornografisinin ortaya çıkışından bu yana genç erkekler arasında sertleşme bozukluğunun %600 ile %3000 arasında arttığını göstermektedir.Pornografi bağımlılarından gelen raporlar arasında yaygın olan iki fiziksel etkiden biri gecikmiş boşalma (erkeklerde) ve diğeri genital duyarsızlaşmadır. Gecikmiş boşalma (GB), bir erkeğin ereksiyon olabilmesine rağmen cinsel doruğa ulaşmakta zorluk çekmesi ya da bunu başaramaması durumudur ve bu da cinsel ilişki sırasında hayal kırıklığına yol açabilir. GB fenomeni, kaygı bozuklukları veya belirli ilaçların kullanımı gibi durumların bir yan etkisi olarak iyi belgelenmiş olsa da, pornografi bağımlıları arasında yeterince incelenmemiştir ve nedenleri net değildir. Pornografi bağımlılığı durumunda, GB'nin PIED ile aynı temel nedenlere sahip olduğunu teorize ediyoruz. Ancak, birçok pornografi bağımlısının bildirdiği genital duyarsızlaşma olgusuyla da kısmen ilişkili olabilir.
Genital duyarsızlaşma, mastürbasyon sırasında genital sinirlerin aşırı uyarılmasından kaynaklanan geçici bir uyuşma veya nöropati gibi görünmektedir. Erkekler ve kadınlar arasında "ölüm kavrayışı" (death grip) adı verilen bir fenomen ortaya çıkabilir; bu, cinsel organların çok sıkı tutulması durumunda meydana gelir ve aşırı uyarıcı oyuncakların kullanımı da duyarsızlaşma sorununa katkıda bulunabilir. Bu durum, genitallerin, orifisiyel cinsel ilişkinin eşleşemeyeceği bir yoğunlukta uyarıya alışmasına neden olarak, partnerle cinsel ilişki sırasında hayal kırıklığı ve tatminsizlikle sonuçlanabilir. NoFap topluluğu üyeleri ve diğer cinsel sağlık kaynakları, mastürbasyona ara vermenin ya da sadece daha yumuşak bir dokunuş veya daha nazik bir oyuncak kullanmanın bu semptomu azaltabileceğini veya ortadan kaldırabileceğini önermektedir.
Pornografi bağımlılığının fiziksel etkilerinden daha sinsi olanı, bağımlının duygusal ve psikolojik iyi oluşu üzerindeki bildirilen etkileridir. Pornografi bağımlıları, cinsel ilişki sırasında fiziksel olarak performans gösterememenin yanı sıra, cinsellik yaşama konusunda genel olarak daha az ilgi duyduklarını bildirmektedir. Bazıları bunun, cinsel performans sorunları yaşadıktan sonra cesaretlerinin kırılmasından kaynaklandığını öne sürse de, kullanıcılarımızın çoğu, pornografi ile cinsel iştahlarını doyurduktan sonra gerçek cinselliğe olan libidolarının azaldığını rapor etmektedir. Ayrıca, cinsel yeniliklere ve aşırı uyarılmaya karşı gelişen tolerans, libido kaybına katkıda bulunan bir faktör olabilir. Bir pornografi bağımlısının beyni, imkansız partnerler ya da abartılı cinsel eylemleri konu alan video, görüntü ve hikayelere o kadar alışmış olabilir ki, daha sıradan cinsel deneyimler onları uyarmak için yeterli gelmemektedir.
Herhangi bir bağımlı topluluğu içinde, birçok kişinin bağımlılık yoluna, yetersiz tedavi edilen, hiç tedavi edilmeyen veya klinik seviyeye ulaşmamış sorunlar için kendi kendine ilaç niteliğinde bir çözüm arayışıyla başladığını görmek yaygındır. Pornografi ile kendi kendini tedavi eden bir bağımlı, altta yatan bir sorundan kaçıyor veya onu reddediyor olabilir, ancak bu sorunu tedavi etmediği için durum daha da kötüleşebilir. Bu da daha fazla kendi kendine tedaviye ve bağımlılık deseninin gelişimine yol açabilir. Ve her bağımlılıkta olduğu gibi, pornografi bağımlılığı da birlikte görülen başka bağımlılıkları veya hatta karşılıklı bağımlılıklara dayanan ilişkileri içeren daha büyük bir bağımlılık rutininin parçası olabilir.
Bu bağlamda, pornografi bağımlısının hayatında ilişkiler, aile, iş ve okul sorunları genellikle öne çıkan problemlerdir. Bazıları, çocuklarının pornografi arşivlerini bulması ya da eşlerinin duygusal veya cinsel geri çekilmeleriyle baş edememesi gibi olaylar yaşanana kadar bağımlılıklarının farkına varmayabilir. Diğerleri, sadece yurt odalarında gizlilik sağlayabildikleri ders saatlerinde pornografi izlemek için derslerini aksatabilir. Kimileri ise şirket kaynaklarını kullanarak pornografi sitelerinde gezinmeleri nedeniyle uyarı alabilir ya da işten çıkarılabilir. Bu tür hikâyeler, topluluğumuzdaki üyelerin raporlarında fazlasıyla yaygındır.
Pornografi bağımlılığının bireysel sonuçlarının ötesinde, her bir bireysel hikâyenin toplamında toplum için de bir sosyal sonuç ortaya çıkmaktadır. Bir aile pornografi bağımlılığı yüzünden parçalandığında toplum ne kaybediyor? Ya geleceğin büyük bir yenilikçisi, çok fazla zamanını pornografiyle geçirdiği için yenilik yapamıyorsa?
Kimler Bağımlı Olur ve Neden?
Bugün, herkesin yeni cinsel deneyimler aramaya programlanmış bir beyni ve pornoya erişimi var, ancak herkes porno bağımlısı değil. Bir kişinin neden porno bağımlılığı geliştirdiğini, bir diğerinin ise geliştirmediğini söylemek zordur. Ancak, bunun bir kısmının, kişinin ödül devrelerini, belirli yaygın tetikleyicilere tepki olarak pornoyu aramaya yönlendirmek için kullanmasıyla, bilinçsiz de olsa, beynini eğitmesinden kaynaklandığını düşünüyoruz. Örneğin, bir kişi sıkıldığında ve yalnız olduğunda ya da rahatsız edici duygular yaşadığında kendini daha iyi hissetmek için sürekli olarak pornoya başvurabilir.Tetikleyiciler
Beynin fiziksel yapısı, nöroplastisite adı verilen bir mekanizma sayesinde tekrarlanan davranışlarla değiştirilebilir. Örneğin, bir üst düzey atlet pistte engel atlama antrenmanı yaparken yalnızca kaslarını çalıştırmakla kalmaz, aynı zamanda beynindeki sinapsları da yeniden düzenleyerek pistte engel atlarken düşüncelerine ve çevresine daha hızlı tepki vermesini sağlar.Benzer şekilde, odasında canı sıkıldığında düzenli olarak pornografi kullanan bir kişi, beynindeki sinirsel devreleri, odasında canı sıkıldığında pornografiyi daha hızlı düşünmeye programlamaktadır. Gece geç saatlerde yalnızlık hissinden kaçmak için pornografi kullanan bir kişi ise, yalnız hissettiğinde gece geç saatlerde pornografiyi daha hızlı arzulamak için sinirsel devrelerini eğitmektedir. Nöroplastisite mekanizması sayesinde, bu insanlar beyinlerini öyle bir şekilde yeniden şekillendirmiştir ki, belirli durumlarda pornografi dışında bir şey düşünmek onlar için neredeyse imkansız hale gelmiştir. İşte bu yüzden belirli durumlar, pornografi kullanımını tetikleyen uyaranlar haline gelir.
Bağımlılık, bağımlılık davranışının, tekrar bağımlılık davranışını sergileme ihtiyacını tetikleyen koşulları yaratmasıyla tam bir döngüye girer.
Örneğin, John canı sıkıldığında ya da yalnız hissettiğinde pornografi kullanır. Bir Cuma akşamı yalnız hissettiğinde, arkadaşlarını aramak yerine en sevdiği pornografi sitesine girer ve birkaç saat mastürbasyon yapar. Pornografi izlediği için arkadaşlarıyla vakit geçirme fırsatını kaçırmıştır, bu yüzden başka bir saat daha video izler ve o kadar sıkılır ki, can sıkıntısı için çözüm olarak tekrar eski alışkanlığına başvurur: daha fazla pornografi.
Bu döngüye diğer zorlayıcı ya da bağımlılık yapıcı davranışlar da eklenebilir. Candice, kendisini utanç içinde hissettiğinde pornografi kullanır. Cumartesi sabahı geç uyanır ve bir randevusunu kaçırır. Utanmış bir şekilde, en sevdiği erotik hikaye sitesine gider ve birkaç saat pornografik hikayeler okur. Sonrasında, favori tabu konularında hikayeler okuyarak günü boşa geçirdiği için kendini utanç içinde hisseder ve kendini daha iyi hissetmek için online alışveriş yapar. Alışveriş dürtüsüne bir kez daha yenik düştüğü için pişmanlık duyar ve suçluluk duygusundan uzaklaşmak için daha fazla pornografi okur.
Bu noktada, pornografi bağımlılığı, kendi kuyruğunu yiyen bir yılan haline gelmiştir.
Umut Var: Kurtulma
Pornografi, mastürbasyon veya orgazmdan tamamen kaçınma süreci, cinsel bağımlılıkları aşmak için "yeniden başlatma" (rebooting) olarak adlandırılır. Pornografi bağımlısı beyin, pornografiden uzak durarak, aşırı pornografi kullanımının yol açtığı hasarın çoğunu onarabilir. Bu, beyninizi "fabrika ayarlarına" geri döndürmek gibidir – bu nedenle buna yeniden başlatma denir.Bağımlılığın beynimizdeki etkisini iyileştirme yeteneği, bağımlılığın beyinde nasıl şekil değiştirdiği ile aynı bilimsel temele dayanır. Nöroplastisite, beyin yollarımızı sağlıksız davranışlar oluşturacak şekilde şekillendirebilmekle birlikte, beynimizi normal işlevine geri döndürme yeteneğine de sahiptir.
NoFap’in misyonu, kullanıcılara bu süreçte birbirlerine yardımcı olmaları için güç vermek ve onları desteklemektir. Yeniden başlatma süreci hakkında daha fazla bilgi için;
Ziyaretçiler için gizlenmiş link, görmek için üye olunuz.
Giriş yapın veya üye olun.