Neverfap Akademiden alıntıdır.



İlk başta, bağımlılık zevkle korunur, ancak bu zevkin yoğunluğu yavaş yavaş azalır ve bağımlılık acı çekmekten kaçınılarak korunur.
-Frank Tallis-
Bağımlılıkların, özellikle pornografini zararını anlamamız için amigdalaya ve prefrontal kortekse yoğunlaşmamız gerekiyor.
Sorunlu hiperseksüel davranışı (SHD) olan 23 ve olmayan 22 erkeğin katıldığı çalışmada prefrontal kortekslerinde uyuşturucu bağımlılarında görülen değişikliklerin eşleştiği gözlemlenmiştir. Ayrıca bu kişiler cinsel görüntülere karşı daha fazla tepki verirken normal uyarılara tepki vermemişlerdir.
Ayrıca dürtü etkisiyle cinsel davranışı olan (DEC) 20 ve DEC’siz 20 erkekle yapılan çalışmada yüksek amigdala aktivasyosununda kolaylaştırılmış koşullandırma yakalanmıştır. Ek olarak prefrontal korteksle yani insani davranıştan sorumlu bölümle ödül merkezi arasında azalmış bağlanabilirlik keşfedilmiştir. Sonuç olarak kişilerde dürtü kontrolü yeteneğinde bozukluklar meydana gelebilir.
Prefrontal korteksin nelerden sorumlu olduğunu ve ne kadar önemli olduğunu, bozuklukların nasıl problemlere yol açabileceğini biliyoruz ki bağımlılıkların zararlarının büyük bir kısmı prefrontal korteksle ilgilidir. Asıl gözden kaçan kısımsa amigdaladır.
Sağlıklı yetişkin erkeklerin kompulsif cinsel davranışı olan bireylerle karşılaştırıldığı MRG çalışmasında amigdaladaki gri maddenin hacminde artış olduğu ortaya konmuştur. Bunun sebebi amigdalanın yüksek uyarılma sonucu strese girmesidir. Strese giren amigdala büyürerek prefrontal korteksle arasındaki bağı zayıflatır. Bu da karar verme mekanizmasını bozar.
Uyuşturucu bağımlısı bireylerin ortak özelliklerinden birisinin sinirli olmalarının nedeni amigdalanın fazla uyarılmasıdır. Bu sinirlilik, agresiflilik hali porno bağımlılarında da yoğun biçimde gözükmektedir.

Neredeyse dümdüz yüzlerce metrelik dağlara hiçbir güvenlik önlemi olmadan tırmanan Alex Honnold’un beynini inceleyen araştırmacılar bu kadar tehlikeli tırmanışları gerçekleştirirken beyninde korkudan sorumlu olan amigdalanın nasıl tepki verdiğini öğrenmek istediler. Araştırma sonucunda ise Alex’in korku yaratacak durumlarda amigdalasının fazla çalışmadığı gözlemlenmiştir. Alex yıllar boyu tehlikeli tırmanışlar yaparak zihnini bu şekilde eğitmişti. Artık zor bir duruma girdiğinde amigdalası sakin kalmayı öğrenmişti.
Bir tarafta yoğun biçimde uyarıldığında büyüyerek dürtüsel, kontrolsüz davranışlar gösteren, bir tarafta da zaman içerisinde eğitilebilen bir bölümden söz ediyoruz. Şimdiye kadar amigdala ile ilgili yazıların yalnızca akademik çalışmalarda kalması gerçekten büyük eksiklik.
Sonuç olarak pornografiden ve mastürbasyondan, mastürbasyon konusu ek bir başlıkta incelenecek, uzak kaldığımızda dengesiz dopamin salınımı yapmadığımızdan zaman içerisinde amigdala bölümündeki reseptörler ve artık ekstrem şekilde uyarılmayan amigdala sağlığına kavuşacak. Neverfap üyelerinin daha sakin, daha az dürtüsel, daha kontrollü olmalarının altında yatan sebep budur.
Bu iki unsurun ardından sizlere ödül sistemiyle ilgili 3 deneyi özet geçeceğim. Türkçe kaynakları bulunduğundan uzun uzadıya anlatmayacağım bu deneyleri. Ufak araştırmalarla detaylı bilgilere erişebilirsiniz.
Deneylerin birincisi son zamanlarda epey popülerlik kazanan Coolidge etkisi deneyi. Bu deneyde erkek fare dişisiyle ilişkiye girdikten bir süre sonra dişisine karşı ilgisinde azalma görülmüştür. Ancak kafese yeni bir dişi fare eklendiği zaman erkek fare canlanmış, yeniden çiftleşme davranışının içine girmiştir. Yeteri kadar yeni dişi sağlanması halinde erkek farelerin yorgunluktan ölene kadar çiftleşme eyleminde bulunduğu gözlemlenmiştir. Sonuç olarak erkek fare her yeni dişi farede yüksek dopamin salgılamış ve bunun bağımlısı olarak davranışlarını kontrol edememiştir.
Farelerdeki bu durum pornografide de mevcuttur. Porno bağımlıları yeni bir kadın, yeni bir pozisyon, yeni bir fetiş gördüklerinde zaten yüksek düzeylerde dolaşan dopamin seviyeleri artmaktadır. Bir süre sonra istenilen şey cinsel birliktelikten ziyade farklılık ve şiddet isteğidir.

Diğer deneyimiz kelebeklerle ilgili. Araştırmacılar üreme dönemlerindeki kelebeklerin dişilerini kartonlarla taklit ederek erkek kelebeklerin tepkilerini gözlemlemek istediler. Buradaki önemli nokta kartondan kelebeklerin daha renkli ve daha parlak olmasıydı. Tahmin edebileceğiniz gibi erkek kelebekler doğal dişilerini değil kartondan yapay kelebekleri tercih ettiler. Bu da birçok porno bağımlısı için normal kadınların artık çekici gelmemesinin ve pornoya daha fazla saplanmanın kelebeklerle hazırlanan kanıtıdır.
Son olarak da sularına uyuşturucu katılan farelerin deneyini anlatacağım size. Bir grup yalnız fareye iki suluk verilmiş ve birine uyuşturucu konulmuştur. Tahmin edebileceğiniz gibi tüm fareler yalnızca uyuşturucu olan suluğa yönelmiştir. Bu kısmı oldukça basit ancak bu deney iki parçadan oluşmakta ve işin güzel kısmı ikinci deneyde başlamakta. Aradan yıllar geçince başka bir bilim adamı deneyi yetersiz bulup ve fare kafesinin içerisine bir oyun parkı ve birçok fare eklemiştir. Sosyalleşme ve oyun imkanı olan fareler gene aynı şekilde uyuşturucu verilmesine rağmen daha az bağımlı oluyorlar.
Sosyalleşmenin önemini ortaya çıkartan bir diğer olay da Vietnam savaşında uyuşturucu bağımlısı olan Amerikan askerlerinin evlerine döndüklerinde bağımlılıklarını devam ettirmemeleridir.
Bu yazı “Hayatınızı Mahveden Şey” kitabından alınmıştır. Kitabı satın almak için tıklayabilirsin.